Τι
ωραίο συναίσθημα να διαβάζεις αφηγήσεις για συμπατριώτες μας στην άλλη άκρη της
Γης, που συνεισέφεραν έστω και μ ένα λιθαράκι στον τόπο που τους αγκάλιασε.
Τελικά σ όλο τον πλανήτη Γη, υπάρχουν Έλληνες ομογενής που δεν ξεχνούν το φιλότιμο
του Έλληνα και την αγάπη για την χώρα που τους αγκάλιασε… αφίγηση του Φρίξου
Ψιλογένη.
Το
1974, η κυβέρνηση του Κεμπέκ, με στόχο την αξιοποίηση των υδάτινων πόρων των
ποταμών που βρίσκονται ανατολικά του κόλπου James Bay για την παραγωγή
ηλεκτρικής ενέργειας, αποφάσισε να εγκαινιάσει το «Projet de la Baie James
hydroélectrique», το οποίο θα δημιουργούσε, από το ποτάμιο σύστημα της
περιοχής, υδροηλεκτρικές εγκαταστάσεις μεγάλων διαστάσεων. Το πρώτο έργο που
πραγματοποιήθηκε ήταν το "COMPLEXE LA GRANDE".
Κατά μήκος του ποταμού
La Grande κατασκευάστηκαν τέσσερα φράγματα, από τα οποία, το δεύτερο και μακράν
το πιο σημαντικό, είναι το LG2, το 8ο μεγαλύτερο της γης, που αργότερα
μετονομάστηκε σε Robert Bourassa Dam προς τιμήν του πρωθυπουργού του Κεμπέκ που
πρώτος πρότεινε και προώθησε την εκτέλεση του έργου το 1971.
Η
κατασκευή του φράγματος ανατέθηκε το 1974 στην IMPREGILO, την εταιρεία της
οποίας ήμουν στέλεχος και περιλάμβανε: Λιθόρριπτο φράγμα με αδιάβροχο πυρήνα
από μορένα, ένα είδος αργίλου, παγετώνων - δυο αναχώματα (cofferdam) - τέσσερα
μικρά φράγματα - κανάλι υπερχειλιστεί.
Οι θερμοκρασίες στην περιοχή κυμαίνονται
μεταξύ 35 βαθμούς Κελσίου το καλοκαίρι και μείον 40 βαθμούς το χειμώνα. Οι
εργασίες διακόπτονταν, από Οκτώβριο έως Απρίλιο, εξ αιτίας του πάγου και της
χαμηλής θερμοκρασίας. Το φράγμα που κατασκευάστηκε έχει μήκος 2835 μ. και ύψος
160 μ., και χρειάστηκαν 25.000.000 κ.μ. υλικών για την ολοκλήρωσή του. Για την
συγκράτηση του νερού μέσα στον ταμιευτήρα, χτίστηκαν άλλα τέσσερα μικρά
φράγματα. Το κανάλι του υπερχειλιστεί έχει μήκος 2900μ, πλάτος 122μ και
ονομάστηκε "τα σκαλοπάτια των γιγάντων". Για την κατασκευή του υπερχειλιστεί
χρειάστηκε η ανασκαφή 7.8 εκατομμύρια κυβικά μέτρα χώματος και βράχου.
Η
δυναμική ροή υπερχείλισης υπερβαίνει τα 15.000 κ.μ. νερού ανά δευτερόλεπτο.
Εργατικό δυναμικό 1100 ατόμων ασχολήθηκε τέσσερα χρόνια για την ολοκλήρωση του
έργου. Μεγάλα χωματουργικά μηχανήματα χρησιμοποιήθηκαν για την εκσκαφή και
μεταφορά των υλικών, πέτρας, πηλού και άμμου, όπως εκσκαφείς 9 κυβικών μέτρων,
φορτωτές 5 και 10 κυβικών μέτρων, bottom dump trucks 110 τόνων, ανατρεπόμενα
φορτηγά 80 τόνων, μπουλντόζες, οδοστρωτήρες, διατρητικά μηχανήματα βράχου κλπ..
Τότε εργαζόμουν στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας στο Μιλάνο και ανέλαβα την
προετοιμασία του μηχανικού εξοπλισμού που προέρχονταν από την ολοκλήρωση του
φράγματος της Tarbela. Εδώ θέλω να προσθέσω ότι υπήρξε και ελληνική συνεισφορά
στην επιτυχή και έγκαιρη εκτέλεση του φράγματος LG2. Όταν τον Νοέμβριο του 1973
είχα ναυλώσει ελληνικών συμφερόντων πλοίο για την μεταφορά του μηχανολογικού
εξοπλισμού από το Κarachi στο Μόντρεαλ, ο Έλληνας καπετάνιος κατάφερε να
συμπληρώσει τον διάπλου του ποταμού SAINT LAWRENCE και να προσεγγίσει το
λιμάνι του Μόντρεαλ τις πρώτες μέρες του Γενάρη του 1974. Έτσι μπορέσαμε να
χρησιμοποιήσουμε τα μηχανήματα για την έναρξη των εργασιών του φράγματος την
άνοιξη του
1974. O διάπλους του ποταμού Άγιος Λαυρέντιος για τα πλοία που
προέρχονταν από τον Ατλαντικό Ωκεανό και κατευθύνονταν προς το Μόντρεαλ και τις
Μεγάλες Λίμνες της Βορείου Αμερικής (The Great Lakes of Ontario, Michigan Erie,
Superior and Huron) από τον Νοέμβριο μέχρι τον Μάρτιο ήταν σχεδόν αδύνατος, για
πλοία δίχως παγοθραυστική ικανότητα, εξ αιτίας του παγωμένου ποταμού. Σαν
έπαθλο για το κατόρθωμά του, ο καπετάνιος του πλοίου που πρώτος προσεγγίζει το
λιμάνι του Μόντρεαλ μετά την 1η του Γενάρη βραβεύεται από τις Λιμενικές Αρχές
με ένα χρυσό ραβδί. Το 1974 το χρυσό ραβδί απονεμήθηκε στον Έλληνα καπετάνιο
του πλοίου που είχα ναυλώσει. Το 1979, με την ολοκλήρωση του φράγματος στον
Καναδά, ανέλαβα την διάθεση του μηχανικού εξοπλισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες,
έργο που χρειάστηκε την παραμονή μου στο Μόντρεαλ για 24 μήνες στην περίοδο
1979-82.
Για
τη διοργάνωση των θερινών Ολυμπιακών αγώνων το 1976, το Μόντρεαλ είχε υποστεί
ριζική ανακαίνιση και εκτός από την κατασκευή των Ολυμπιακών εγκαταστάσεων είχε
εκσυγχρονίσει το κυκλοφοριακό σύστημα της πόλης που κατά την γνώμη μου είναι
από τα καλύτερα στον κόσμο. Το Μόντρεαλ, χτισμένο πάνω σε ένα νησί, με 1,8
εκατομμύρια κάτοικους είναι η πολυπληθέστερη πόλη του Καναδά μετά το Τορόντο με
2.6 εκατ. Είναι επίσης η δεύτερη μεγαλύτερη γαλλόφωνη πόλη του κόσμου μετά το
ΠΑΡΙΣΙ, με πληθυσμό 1.7 εκατ. μεταξύ των οποίων 100 χιλιάδες Ελληνικής καταγωγής. Σε
όλο τον Καναδά ζουν 250.000 Έλληνες και διακρίνονται σε όλους τους κλάδους
της κοινωνίας, επιστήμες, πολιτική, εμπόριο, πολιτισμό, αθλητισμό
και επιχειρηματικότητα. Την εποχή εκείνη τα καλύτερα εστιατόρια ήταν Ελληνικά
με τον «γύρο» και salade Greque (σαλάτα χωριάτικη) να
διαπρέπουν στο Καναδικό διαιτολόγιο. Σαν νεοφερμένοι στο Μόντρεαλ πολλές
φορές οι εστιάτορες μας κερνούσαν το γεύμα αρνούμενοι να
δεχτούν πληρωμή. Την εποχή εκείνη οι Έλληνες
ζούσαν σε συμπαγείς
γειτονιές όπως το Park Avenue, όπου μας θύμιζε γειτονιά της Αθήνας. Τώρα
φαντάζομαι πως η νέα γενιά θα έχει ξαπλωθεί σε όλη την πόλη του Μόντρεαλ
και στα περίχωρα.
Το
κλίμα του Μόντρεαλ είναι υγρό και ζεστό τους καλοκαιρινούς μήνες, σε αντίθεση
με το χειμώνα όπου ο υδράργυρος μπορεί να κατέβει στους 30 βαθμούς υπό το
μηδέν. Τον Ιανουάριο μήνα η θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ 9-10 βαθμούς κάτω από
το σημείο πήξης. Υπάρχει η αντίληψη ότι το ψυχρό κλίμα του Montreal οφείλεται
στο ότι βρίσκεται κοντά στη βόρεια αρκτική ζώνη. Αυτό απέχει από την
πραγματικότητα. Το γεωγραφικό πλάτος του Montreal είναι το ίδιο με εκείνο του
Μιλάνου της Ιταλίας, 45 μοίρες βόρεια του Ισημερινού. Οι χαμηλές
θερμοκρασίες, ισχυρές χιονοπτώσεις και παγετώνες οφείλονται στο
ηπειρωτικό κλίμα που επικρατεί στον Καναδά και τις ψυχρές αέριες μάζες
που ανεμπόδιστα πλήττουν την χώρα με αφετηρία τον Βόρειο Πόλο. Μου ετυχε
να αντιμετωπίσω χιονοθύελλες στο Μόντρεαλ ακόμη και τον μήνα Οκτώβριο.
Για την προστασία των πολιτών από τα προβλήματα που μπορούν να προκαλέσουν τα
παγωμένα πεζοδρόμια, ένα μέρος της πόλης είναι χτισμένη κάτω από την γη,
με υπόγεια παρκινγκ, καταστήματα, εστιατόρια, θέατρα, κινηματογράφους
κλπ.
Η
Γαλλική φινέτσα, πολιτιστική, καλλιτεχνική, γαστρονομική, το savoir vivre και η
ευγένεια είναι εμφανείς στις εκδηλώσεις των κατοίκων της πόλης. Μέναμε για
μεγάλα χρονικά διαστήματα σε σουίτα στον 29ο και τελευταίο όροφο στο
Queen Elizabeth Hotel, υπό τη διεύθυνση του Hilton, με 7 εξαιρετικά εστιατόρια,
το καθένα με ξεχωριστές σπεσιαλιτέ, ψάρι, θαλασσινά, κρέας, ασιατική κουζίνα
κ.α. Στην πόλη συχνάζαμε σ' ένα εστιατόριο όπου σέρβιραν φρέσκους αστακούς
ψημένους σε καζάνια ατμού (steamed) στην τιμή των δέκα δολαρίων "all you
can eat = όσα μπορείς να φας". Στα μπαρ των ξενοδοχείων σέρβιραν από
Σεπτέμβριο μέχρι Απρίλιο (στους οκτώ μήνες που στο όνομά τους περιλαμβάνεται το
γράμμα "ρ"), φρέσκα στρείδια από τις ακτές του Ατλαντικού,
που απολαμβάναμε με βότκα ή λευκό κρασί. Εξαιρετικό το φιλέτο
από ένα νόστιμο ψάρι που ονομάζεται «halibut" στα αγγλικά,
"fletan" στα γαλλικά, που αλιεύεται στη θάλασσα του Καναδά και της
Βόρειας Αμερικής στον Ατλαντικό και Ειρηνικό Ωκεανό. Βραστό ή maunier με
"σάλτσα Provençal = Προβηγκίας" γαλλική σάλτσα με πολύ σκόρδο,
σκέτη απόλαυση. Χρειάστηκα μεγάλο χρονικό διάστημα για να ξεφορτωθώ το περιττό βάρος
που είχα αποκομίσει από την παραμονή μας στο Μόντρεαλ.
Το
Μόντρεαλ φιλοξενεί συχνά σημαντικές πολιτιστικές και αθλητικές
εκδηλώσεις. Κατά την παραμονή μας είχαμε την ευκαιρία να παραστούμε σε
συναυλίες εξαιρετικών καλλιτεχνών όπως Παβαρότι, Σινάτρα, Λίζα Μινέλλι,
κ.α. που μας μείνανε αξέχαστες. Είχαμε επίσης την ευκαιρία να
παρακολουθήσουμε το 1980/81 αγώνες της formula 1, στο Grand Prix του Montreal.
Την εποχή εκείνη ένας από τους καλύτερους πιλότους της F1 ήταν και ο Καναδός
από το Quebec, Gilles Villeneuve, ο οποίος σκοτώθηκε σε δυστύχημα στο Βελγικό
Grand Prix το 1980 σε ηλικία 32 ετών οδηγώντας
Ferrari. Ο πρωταθλητής Niki
Lauda έτυχε να μένει στο ίδιο ξενοδοχείο με μας.
Επίλογος:
Με την ολοκλήρωση του «Projet de la Baie James Hydroelectrique" η εταιρεία
HYDRO-QUEBEC, η οποία διαχειρίζεται την παραγωγή και διανομή ηλεκτρικής
ενέργειας στο Κεμπέκ, εξελίχθηκε στον μεγαλύτερο παραγωγό υδροηλεκτρικής
ενέργειας στον κόσμο. Σήμερα η δυναμικότητα των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής
ανέρχεται σε περίπου 34.000 ΜW (ΜΕΓΑΒΑΤ) και καλύπτουν το 96% των αναγκών
σε ηλεκτρική ενέργεια της επαρχίας Quebec. Συγκριτικά η δυναμικότητα
υδροηλεκτρικών εγκαταστάσεων της Ελλάδας ανέρχεται σε 1500 ΜW.
Η εταιρεία HYDRO-QUEBEC έχει διαδραματίσει τεράστιο ρόλο στην ανάπτυξη
της οικονομίας του Κεμπέκ, από την ικανότητά της να παράγει μεγάλες ποσότητες
ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Οι λιανικές τιμές ηλεκτρικής
ενέργειας που χρεώνει στους καταναλωτές συγκαταλέγονται μεταξύ των χαμηλότερων
στη Βόρεια Αμερική. Φτηνή ηλεκτρική ενέργεια παρέχεται για βιομηχανική και
οικιακή χρήση, καθώς και θέρμανση στη διάρκεια του παγερού χειμώνα. Η παραγωγή
ηλεκτρικής ενέργειας πέραν των αναγκών του Κεμπέκ πωλείται σε γειτονικές
Πολιτείες της Αμερικής και φτάνει μέχρι και την Νέα Υόρκη, όπου το καλοκαίρι
καταναλώνονται μεγάλες ποσότητες για κλιματισμό.
Τα περιβαλλοντικά οφέλη για
τον Καναδά και τις Βόρειες Ηνωμένες Πολιτείες από τη χρήση ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΚΑΘΑΡΩΝ
ΠΗΓΩΝ παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είναι πολύ σημαντικά. Θυμηθείτε το
πρόβλημα της όξινης βροχής στην περιοχή που διήρκεσε πολλά χρόνια. Η επιτυχία
της HYDRO-QUEBEC είναι ένα λαμπρό παράδειγμα του πώς μια χώρα διαθέτει τους
φυσικούς της πόρους για την ευημερία και το όφελος του ίδιου του λαού της.
Βίντεο: https://vimeo.com/205030432
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου