Ο άγιος Σπυρίδωνας κι οι παραδόσεις

"Απ' τ' άγιου Σπυρίδωνα σπυρί-σπυρί μεγαλώνει η μέρα" έλεγαν οι παλιοί...

"Έπειτα από την γιορτή του Αγίου Νικολάου, στις 12 του μήνα έρχεται ο Άγιος-Σπυρίδωνας, που ο λαός μας πιστεύει πως θεραπεύει τα σπυριά και διώχνει την πανούκλα. Κι ακόμα, οι ξωμάχοι μας πιστεύουν πως είναι ο βοηθός τ' Άη-Νικόλα σε στεριές και θάλασσες και χαλάει τα παπούτσια του τρέχοντας εδώ κι εκεί να βοηθήσει αυτούς που κινδυνεύουν. Δεν σταματάνε κι οι δυο τούτοι Άγιοι, λέει ο λαός μας. Πάντοτε βρίσκονται κάπου και βοηθούν, βοηθούν αυτούς που κινδυνεύουν στ' ανοιχτά πέλαγα και δέρνονται στ' αρμυρά νερά της θάλασσας." "Ο άγιος Σπυρίδωνας πολλές φορές βγαίνει από την εκκλησιά του στην Κέρκυρα, που είναι το λείψανό του, και γυρίζει τη θάλασσα και τη στεριά, για να κάμει καλά και να βοηθήσει εκείνους που τον επικαλούνται. Γι' αυτό χαλάει τα υποδήματα του, και είναι αναγκασμένοι να του τ' αλλάζουν κάθε τόσο υποδήματα.
Τα υποδήματα του Αγίου φτιάχνονται αποκλειστικά στο Σινά στην Αγία Αικατερίνη.

"Η πανούκλα και ο άγιος Σπυρίδωνας: Όταν ήταν πανούκλα στην Κέρκυρα, στα 1825 και '16, εφάνη μια φορά στον αέρα ένας καλογεράκος με τη σκούφια του να κυνηγά ένα θηρίο και να το χτυπά μ' ένα μεγάλο σταυρό. 

Ο καλογεράκος ήταν ο άγιος Σπυρίδωνας και το θηρίο η πανούκλα. Ήταν σαν λιοντάρι και μαϊμού μαζί, κι είχε φτερά σαν της νυχτερίδας.
Στο Κάπο-Σίδερο την ανάγκασε ο άγιος, χτυπώντας την με το σταυρό, να κάμει σταυρό στο βράχο και να ορκιστεί να μην ξαναπατήσει στην Κέρκυρα. Και ο σταυρός είναι ακόμη εκεί"
"Σε μια Κερκυραϊκή παράδοση ο άγιος παριστάνεται να καταδιώκει την πανώλη. Από παρετυμολογία του ονόματός του πιστεύεται ότι θεραπεύει τα σπυριά και την ευλογιά. Γι' αυτό και στη γιορτή του φέρνουν κόλλυβα στην εκκλησία. Ακόμη και τον πόνο των αυτιών θεραπεύει και είναι αξιοσημείωτες οι σχετικές θεραπευτικές συνήθειες. Έτσι στην Κίο: Όποιος πονούσε το αυτί έταζε στον άγιο Σπυρίδωνα να του πάει γλυκό, να γίνει τ' αυτί του καλά. "Άγιε Σπυρίδωνα μου, κάνε τ' αυτί μου καλά, να σε φέρω ένα γλυκό". Όποιος είχε τέτοιο τάξιμο, τον εσπερινό του Αγίου Σπυρίδωνα έκανε λαλάγγια (τηγανίτες) ή χαλβά και τα πήγαινε στον άγιο Σπυρίδωνα ήτανε ένα "μάρμαρο" στο βουνό, στο εξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου, έβγαινε μέσα από το βουνό κι είχε μια τρύπα στη μέση. Το είχαν φραγμένο με τζάμια γύρω - γύρω. Απάνω στο 

μάρμαρο ήτανε η εικόνα του Αγίου Σπυρίδωνος και ένα καντήλι. Έπαιρνε ο παπάς τα λαλάγγια, τους έλεγε μια ευχή και τα μοίραζε στα παιδιά. Ύστερα πήγαινε ο άρρωστος, άνοιγε τα τζάμια, έβανε τ' αυτί του επάνω στην τρύπα και παρακαλούσε τον άγιο Σπυρίδωνα να του το γιάνει."
" Ήτανε προστάτης των φτωχών, πατέρας των ορφανών, δάσκαλος των αμαρτωλών και είχε τέτοια καθαρότητα και αγιότητα, που του δόθηκε η χάρη άνωθεν να κάνει πολλά θαύματα, για τούτο ονομάσθηκε θαυματουργός. Mε την προσευχή του μάζευε τα σύννεφα κ' έβρεχε σε καιρό ξηρασίας, γιάτρευε τις αρρώστιες, τιμωρούσε τους πονηρούς ανθρώπους, όπως έκανε με κάποιους μαυραγορίτες που γκρέμισε τις αποθήκες που φυλάγανε το σιτάρι, ενώ ο κόσμος πέθαινε από την πείνα, και καταπλακωθήκανε μαζί με το σιτάρι: "και μελετώμενων λιμών παρά των σιτοκαπήλων, έλυσε, συμπεσουσών αυτοίς, των αποθηκών αις τον σίτον συνέσχον". Kαι μ' όλα αυτά έζησε με τόση φτώχεια, που σαν πήγε κάποτε ένας φτωχός να τον βοηθήσει για να πληρώσει κάποιο χρέος του, δεν είχε να του δώσει τίποτα, και με θαύμα έκανε μαλαματένιο ένα φίδι που βρέθηκε σ' εκείνο το μέρος, και το έδωσε στον φτωχό, κ' εκείνος το έλιωσε και πλήρωσε το χρέος του. Άλλη φορά πάλι έγινε κατακλυσμός, και τα ποτάμια ξεχειλίσανε και πλημμύρισε η χώρα, κι' ο άγιος Σπυρίδωνας προσευχήθηκε και τραβήξανε τα νερά και στέγνωσε ο νεροπατημένος τόπος. "

Έθιμο του Αγίου Σπυρίδωνα

Αύριο του Αγίου Σπυρίδωνα (12 Δεκεμβρίου). ... Ένα σημαντικό έθιμο να σπείρουν το υπόλοιπο σιτάρι, τις φακές και άλλα όσπρια, ..... ένα κρεμμύδι, ένα σκόρδο, ένα κεχρί, καρπό βαμβακιού κι ένα τσαμπί σταφύλι.
Ένα έθιμο για το καλό του χρόνου να σπείρουμε στο σπίτι για να μας βρει ο καινούργιος χρόνος με ευλογία και να είναι έφορο το σπίτι μας με όλα τα αγαθά.
Τα υλικά που χρειαζόμαστε, τα έχουμε όλα στο σπίτι μας! Δεν είναι τίποτα περίπλοκο
Υλικά
Ένα πλαστικό κεσεδάκι από γιαούρτι ή ένα πήλινο
Βαμβάκι
Φακές ή φασόλια ή σιτάρι
Νερό
Και καθημερινή φροντίδα
Διαδικασία

 
Παίρνουμε ένα κεσεδάκι από γιαούρτι και κόβουμε τόσο βαμβάκι ώστε να καλύψει τον πάτο του.
Αφού πατήσουμε καλά με το χέρι μας το βαμβάκι, έτσι ώστε να κάτσει λίγο, το βρέχουμε με λίγο νερό.
Παίρνουμε μερικές φακές και τις διασκορπίζουμε πάνω στο βρεγμένο βαμβάκι.
Ύστερα ξανα-ποτίζουμε ώστε το βαμβάκι να έχει αρκετό νερό, αλλά να μην καλύπτει τις φακές (κοινώς να μην γίνει μπλουμ μπλουμ! 😊
Αφήνουμε τις φακές στο παράθυρο και ποτίζουμε μέρα παρά μέρα ή όταν βλέπουμε ότι το βαμβάκι δεν είναι υγρό.
Μετά από τουλάχιστον 3-4 μέρες, οι φακές μας θα αρχίσουν να βγάζουν κλωναράκια.
Τέλος, μην ξεχάσετε να βάλετε ένα χαρτάκι πάνω στο κεσεδάκι με το όνομα σας , για να δούμε ποιός φύτεψε πιο ωραία και θα είναι ο τυχερός της χρονιάς. 😊
Η παράδοση θέλει τους Κερκυραίους την παραμονή της γιορτής του Αγίου Σπυρίδωνα, να κάνουν το βεγιόνι, (την ολονυχτία στην εκκλησία Του).

Για να αντιμετωπιστεί, λοιπόν, η κούραση, η νύστα και η ταλαιπωρία της αγρύπνιας, οι ντόπιοι και οι επισκέπτες τρώνε λουκουμάδες (τις τηγανίτες τ’ Αγίου). Το έθιμο αυτό τηρείται από την γιορτή του Αγίου Δημητρίου(26/10) μέχρι τις 11 του Δεκέμβρη, παραμονή της γιορτής του Αγίου Σπυρίδωνα. Όλες αυτές τις μέρες τα καντούνια πλημμύριζαν από το λαχταριστό άρωμα των φρέσκων λουκουμάδων! Οι λουκουμάδες είναι ένα γλύκισμα του οποίου η ονομασία προέρχεται από την τούρκικη λέξη «lokma» και οι ρίζες του χάνονται στα βάθη των αιώνων και γενικώς του χρόνου και πιθανόν το πρώτο τέτοιου είδους γλυκό να το έφτιαξαν οι Ρωμαίοι, και να του έδωσαν το όνομα “scribita”.