Πάσχα στη Σαντορίνη

Στα περισσότερα νησιά μας η περίοδος του Πάσχα είναι ίσως η ιδανική περίοδος για να τα επισκεφθείτε, να δείτε τις ομορφιές τους χωρίς τον πολύ κόσμο του καλοκαιριού και για να ζήσετε από κοντά τα ήθη και τα έθιμα την Μεγάλη Εβδομάδα.

Στα χωριά της Σαντορίνης από το Σάββατο του Λαζάρου φτιάχνουν έναν μεγάλο σταυρό στολισμένο με δεντρολίβανο που συμβολίζει την ανάσταση του Λαζάρου και τον αφήνουν στις πλατείες μέχρι το Μεγάλο Σάββατο.

Μια και μόνο φωτογραφία της αρκεί για να την ερωτευτείς την Σαντορίνη. Μια επίσκεψη φτάνει για να σε αιχμαλωτίσει για πάντα. Ειδικά την περίοδο του Πάσχα, ένα από τα ομορφότερα νησιά του κόσμου, σου δίνει πάντα λόγους για να την επισκεφθείς ξανά και ξανά. Πάσχα στη Σαντορίνη σημαίνει κυρίως Επιτάφιος στην ενδοχώρα και συγκεκριμένα στο χωριό Πύργος.

Ο Πύργος είναι η μεσαιωνική Σαντορίνη. Το ενετικό καστέλι

είναι μία από τις πέντε πυργοπολιτείες που ίδρυσαν οι Ενετοί το 15ο αιώνα.

Η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική του χωριού με τα πέτρινα σπίτια με τις καμάρες δίνει τη διαφορετική διάσταση του νησιού. 

Το Βυζαντινό Μουσείο, το Λαογραφικό Χωριό του Γιάννη Χρυσού και το ιστορικό μοναστήρι του Προφήτη Ηλία, απ’ όπου βλέπεις όλη τη Σαντορίνη και τα γειτονικά νησιά.

Ο κατανυκτικός τρόπος που γιορτάζεται το Πάσχα στον Πύργο τον έκανε διεθνώς γνωστό. Τη Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ, το χωριό λάμπει από μακριά.  

Στο μεσαιωνικό χωριό η περιφορά του Επιταφίου περιβάλλεται από αληθινή κατάνυξη. Ο δρόμος, δεξιά κι αριστερά, στολίζεται με ντενεκεδένια λυχναράκια, τα οποία σχηματίζουν ένα ποτάμι από φωτιά που τρεμοπαίζει, οι μυροφόρες ψάλλουν και η μυρωδιά των ανοιξιάτικων λουλουδιών μπερδεύεται γλυκά με το λιβάνι.

Στο μοναστήρι του Προφήτη Ηλία, στο ψηλότερο σημείο του νησιού, το βράδυ της Ανάστασης δεν έχει βαρελότα, αλλά βλέπουμε μια χαρά τα πυροτεχνήματα που φωτίζουν ολόκληρη τη Σαντορίνη. 

Η Μεγάλη Εβδομάδα στο νησί είναι γεμάτη μυρωδιές και γεύσεις. Οι φούρνοι δεν προλαβαίνουν να βγάζουν τσουρέκια, μεθυστά κουλουράκια και μελιτίνια, το κατεξοχήν πασχαλινό γλυκό της Σαντορίνης. 

Ξεχωριστή θέση στο πασχαλινό μενού έχουν και τα παραδοσιακά σγαρδούμια, η σούπα για το βράδυ της Ανάστασης.

Αν βρεθείτε στο όμορφο κυκλαδίτικο νησί την Μεγάλη Παρασκευή και δείτε από κοντά την περιφορά του Επιταφίου, θα μείνετε εντυπωσιασμένοι από το έθιμο με τα λυχναράκια. Από νωρίς βάζουν απ’ άκρη σ’ άκρη των χωριών τενεκεδένια φανάρια και τα ανάβουν όταν γίνεται η περιφορά, δημιουργώντας μια απόλυτα κατανυκτική ατμόσφαιρα.

Πολλά είναι και τα πασχαλινά εδέσματα που φτιάχνουν οι γυναίκες της Σαντορίνης, όπως για παράδειγμα τα μελιτίνια, πιτάκια με μυζήθρα, ζάχαρη και μαστίχα.

Στην Σαντορίνη και μάλιστα σε μεγάλο ποσοστό και στις μέρες μας, οι νοικοκυρές στα σπίτια τους για τις οικογένειές τους, αλλά και πολλά εστιατόρια για την πελατεία τους, φτιάχνουν τα «σγαρδούμια». Για την παρασκευή των οποίων χρησιμοποιούν τη συκωταριά από το κατσίκι  που θα ψήσουν την επόμενη μέρα, κόβοντάς την σε κομματάκια.

Περνάνε τα κομματάκια σε κλαδάκι δεντρολίβανου και τα τυλίγουν με τα εντεράκια, φτιάχνοντας μικρές γαρδουμπίτσες.  Μετά σιγοβράζουν μαζί με το κεφάλακι , τον πατσά και τα ποδαράκια του αμνοεριφίου. Έτσι, δημιουργείται ένα πρωτότυπο πιάτο με γαρδουμπάκια σε σούπα.

Υλικά για «σγαρδούμια»

•1/2 κιλό κρεμμύδια φρέσκα

•1 φλιτζάνι άνηθο ψιλοκομμένο

•3 αυγά, ένα λεμόνι

•Ξυλαράκια από δενδρολίβανο (όσα σας βγαίνουν υπολογίζοντας τουλάχιστον 1 για τους καλεσμένους σας)

•1/2 φλιτζάνι λάδι

•1 ποτήρι άσπρο κρασί, αλάτι, πιπέρι

•Το κεφαλάκι, τον πατσά και τα ποδαράκια του κατσικού που θα ψηθεί την επόμενη μέρα

•τη συκωταριά & εντεράκια

Εκτέλεση

1. Πλένουμε και ψιλοκόβουμε τη συκωταριά και  τον πατσά. Πλένουμε  τα εντεράκια τα ποδαράκια και το κεφαλάκι. Περνάμε τη συκωταριά σε κλαράκια δεντρολίβανο (χωρίς τα φύλλα), σαν σουβλάκια, τα σγαρδούμια. Τα τυλίγουμε με τα εντεράκια όπως το κοκορέτσι.  

2. Ψιλοκόβουμε το κρεμμυδάκι και τον άνηθο.  Τα σοτάρουμε  σε μεγάλη κατσαρόλα, με ελαιόλαδο και σβήνουμε με το κρασί.

3. Προσθέτουμε τα σγαρδούμια και τα υπόλοιπα κρεατικά και αλατίζουμε. Προσθέτουμε νερό μέχρι να τα σκεπάσει και βράζουμε σε χαμηλή φωτιά.

4. Η ελαφριά εκδοχή της μαγειρίτσας αυτής είναι με λεμονάκι και μπόλικο φρεσκοτριμμένο πιπέρι.

5. Εναλλακτικά μπορούμε να την κάνουμε με αυγολέμονο,  αφήνοντας μόνο το υγρό και χτυπώντας σε ένα βαθύ πιάτο τα αυγά και το λεμόνι με λίγο ζεστό ζωμό. Στη συνέχεια αυγοκόβουμε τη σούπα, καθαρίζουμε το κεφαλάκι και σερβίρουμε, βάζοντας σε κάθε πιάτο κι ένα σγαρδούμι.

Η Σαντορίνη (Θήρα) αποτελεί το μοναδικό ενεργό ηφαιστειογενές νησί των Κυκλάδων. Είναι επίσης το μόνο στο οποίο οι οικισμοί δεν έχουν κτιστεί στο επίπεδο της θάλασσας, αλλά στις άκρες των εσωτερικών τοιχωμάτων του μεγάλου κρατήρα τον οποίο δημιούργησε η έκρηξη που έγινε γύρω στο 1600 π.Χ. 

Είναι ένα από τα ελάχιστα σημεία στον κόσμο όπου διατηρούνται αρχιτεκτονικά σύνολα υπόσκαφων σπιτιών μέσα στο ηφαιστειογενές έδαφος. Μαζί με τη Θηρασιά (ή Θηρασία) σχηματίζουν έναν δακτύλιο που περιβάλλει την Καλντέρα, τον κόλπο που σχηματίστηκε από την καταβύθιση του κεντρικού τμήματος της αρχαίας Στρογγύλης. Στο κέντρο της Καλντέρας βρίσκονται τα νησάκια Παλαιά και Νέα Καμένη με τον κρατήρα του ηφαιστείου.

Τα τοιχώματα της Καλντέρας αποτελούνται από κατακόρυφους βράχους ύψους 150-350 μ., όπου διακρίνονται τα αλλεπάλληλα στρώματα που διαμορφώθηκαν από τις εκρήξεις του ηφαιστείου και πετρώματα όπως η κοκκινόπετρα, η μαυρόπετρα και η θηραϊκή γη (αποκαλούμενη και άσπα). 

Το ανατολικό μέρος του νησιού καταλήγει ομαλά στη θάλασσα, με παραλίες μαύρης ηφαιστειακής άμμου.

Υπάρχουν 13 χωριά. Στο ηφαίστειο μπορείτε να πάτε με καραβάκια που ξεκινούν από τα λιμάνια του Γιαλού και του Αθηνιού.