Οι φίλοι μου που φιλοξενούσα τον χειμώνα.

Πολλές είναι οι δυσκολίες επιβίωσης, που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα πουλιά, στις ακραίες καιρικές συνθήκες του χειμώνα. Ο περιορισμός των διαθέσιμων προμηθειών τροφίμων και νερού, το κρύο, οι ισχυροί παγωμένοι βοριάδες και οι μεγάλες σε διάρκεια νύχτες είναι μερικές από αυτές. Κάθε χειμώνα τα πουλιά δίνουν ένα πραγματικό αγώνα για την επιβίωσή τους και τον κερδίζουν μόνο τα υγιέστερα και ισχυρότερα από κάθε είδος.

Παρόλο που το περιβάλλον που διαμόρφωσε ο άνθρωπος μέσα στις πόλεις, διαφέρει πολύ από το φυσικό τους, δεν είναι λίγα τα πουλιά που κατάφεραν να ζουν σε αυτό. Τα περισσότερα, βέβαια, προτιμούν τα πάρκα και τους μεγαλύτερους κήπους. Μερικά από αυτά είναι «είδη απομεινάρια» που ζούσαν εκεί πριν τον ερχομό του χειμώνα και επιβίωσαν στις «νησίδες πρασίνου».  Άλλα είναι «είδη εισβολείς» που τους ταίριαζε το αστικό περιβάλλον και αποφάσισαν να ζήσουν σε αυτό. Σήμερα διάφορα πουλιά συντροφεύουν τον άνθρωπο στις κατοικημένες περιοχές. Ακόμη και 50 διαφορετικά είδη μπορεί να περάσουν μέσα σε ένα χρόνο από έναν απλό κήπο, ή περιβόλι, ή πάρκο, ακόμα και από τον ακάλυπτο κηπάκο της πολυκατοικίας μας, αρκεί να τους δώσουμε το δικό τους χώρο.

Όταν οι μέρες μικραίνουν και πλησιάζει ο χειμώνας, όλα τα πλάσματα αναζητούν ένα ωραίο, ζεστό καταφύγιο. Τι κάνουν όμως οι μικροί μας φίλοι, όταν δεν μπορούν πλέον να βρουν καταφύγιο στις κορυφές των δέντρων και στους πυκνούς θάμνους του κήπου μας; Γιατί λοιπόν να μην κάνετε λίγο ευκολότερη τη ζωή των πουλιών στη διάρκεια του χειμώνα; Ειδικά εάν μπορείτε με απλό και εύκολο τρόπο. Κρεμάστε ταΐστρες και τοποθετήστε σπιτάκια για πουλιά στα δένδρα του σπιτιού σας. Πολλά πουλιά δεν αποδημούν στα νότια και έτσι μπορείτε να τα βοηθήσετε να επιβιώσουν εύκολα το χειμώνα. Με αυτή την ιδέα κάθε Οκτώβριος διαλέγω σπιτάκια και τα ετοιμάζω για να φιλοξενήσω τους μικρούς μου φίλους.

Ο ακάλυπτος της πολυκατοικίας μας  έχει ένα μικρό ζεστό κήπο που περιτριγυρίζεται με όμορφα δένδρα. Λεμονιά , πορτοκαλιά, την μικρή μανταρινιά , την μεγάλη μουσμουλιά και ένα όμορφο αγέρωχο κυπαρίσσι. Έτσι αποφάσισα να φιλοξενήσω τον χειμώνα τους μικρούς φίλους μου.  Είναι ένας τρόπος να γεμίσουμε τον χρόνο μας, αλλά ταυτόχρονα να βοηθήσουμε και αυτές τις μικρές ψυχούλες. Θα σας εκμυστηρευτώ ένα εύκολο τρόπο να φιλοξενήσετε μικρές ανήμπορες ψυχούλες, που σίγουρα θα σας ανταμείψουν.

Μπορείτε να τοποθετήσετε μικρά σπιτάκια για πουλιά στον κήπο, και φωλίτσες που θα τις στερεώσετε σε ένα δέντρο ή στον τοίχωμα του κήπου σας. Εάν θέλετε να τοποθετήσετε ένα σπιτάκι ή φωλιά για πουλιά σε ένα δέντρο, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι δεν βρίσκεται σε πλευρά εκτεθειμένη στις καιρικές συνθήκες, για να προστατεύεται από την κακοκαιρία και τη βροχή. Τοποθετήστε μικρές ταΐστρες για τους σπόρους αλλά και βέργες που θα φτιάξετε από βούτυρο, μέλι και σουσάμι. Η τροφή αυτή, που είναι ουσιαστικά καθαρό λίπος, είναι μεγάλης θερμιδικής αξίας και θεωρείται ανυπέρβλητη σαν χειμερινή τροφή για τα πουλιά όταν αυτά χρειάζονται περισσότερες θερμίδες για να κρατήσουν τα σώματά τους ζεστά, αλλά δεν είναι εύκολο να βρουν έντομα ή σπόρους για να φάνε.

Δεν είναι κατάλληλη οποιαδήποτε τροφή για το τάισμα των πουλιών το χειμώνα. Φυσικά, θα πρέπει να ταΐζετε τα πουλιά μόνο με τροφή κατάλληλη για το κάθε συγκεκριμένο είδος και η τροφή που θα επιλέξετε πρέπει να περιέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται. Τα διάφορα πουλιά προτιμούν διαφορετικό τύπο τροφής αναλόγως του ράμφους τους. Εδώ γίνεται διάκριση μεταξύ των πουλιών που προτιμούν μαλακή τροφή και εκείνων που την προτιμούν σε μορφή κόκκων. Έτσι καλό θα ήταν να προσφέρετε και μαλακή τροφή και τροφή σε μορφή κόκκων. Τα πουλιά θα επιλέξουν την τροφή που είναι καταλληλότερη για το ράμφος τους.

Η μαλακή τροφή αποτελείται κυρίως από μαλακούς καρπούς, κομμάτια φρούτων, βρώμη και σταφίδες. Η τροφή σε μορφή κόκκων μπορεί να είναι ηλιόσποροι, κεχρί, ξηροί καρποί, σουσάμι ή σπόροι κολοκύθας. Καλό θα ήταν να προσφέρετε και λίγη λιπαρή τροφή. Μπορείτε να την αγοράσετε έτοιμη, κυκλοφορεί σε μπαλάκια ή δαχτυλιδάκια λίπους, ή να τη φτιάξετε μόνοι σας ανακατεύοντας λαρδί ή λάδι με δημητριακά. Το καλύτερο είναι να αφήνετε την τροφή έξω νωρίς το πρωί ή αργά το βράδυ, ώστε να μπορούν να αναπληρώσουν τη χαμένη ενέργεια στη διάρκεια της νύχτας του χειμώνα. Συνήθως τα έχω έτοιμα τα σπιτάκια τους τον Οκτώβρη, εάν το έδαφος είναι παγωμένο για παρατεταμένο διάστημα, συνεχίστε να αφήνετε έξω τροφή έως τα τέλη Μαρτίου. Για να αποτρέψετε τη μετάδοση ασθενειών μεταξύ των πουλιών, φροντίστε να μην πατούν πάνω στην τροφή τους. Απλά τοποθετήσετε μια βέργα, για να το πετύχετε. Έτσι, θα μπορούν να τσιμπολογούν την τροφή, χωρίς να χοροπηδούν πάνω στο πιατάκι. Κατάλληλες είναι και οι ειδικές ταΐστρες τροφής πουλιών που διαθέτη το εμπόριο και είναι εύκολες στην στήριξη στα δένδρα ή και σε γλάστρες που έχετε στον κήπο σας. Μην ξεχάσετε να προσφέρετε και νερό, βεβαιωθείτε οπωσδήποτε ότι το δοχείο νερού δεν είναι τόσο μεγάλο, ώστε τα πουλιά να μπορούν να πλένονται σε αυτό. Ειδικά τα λιγότερο έμπειρα νεαρά πουλιά πηδούν με την πρώτη ευκαιρία μέσα στο νερό για ένα μπανάκι, αλλά κάτι τέτοιο μειώνει υπερβολικά τη θερμοκρασία του σώματός τους. Εάν έχετε σπιτάκια για πουλιά σε δέντρα ή πάνω σε όρθιες βάσεις ξύλινες, μπορεί να διαπιστώσετε πόσο εκτιμούν την φιλοξενία σας.

Όλοι μας μπορεί να το έχουμε δει σε κάποιο πάρκο να αναζητά με αγωνία την τροφή του. Ή να έχετε ακούσει το μελαγχολικό κελάηδημα του ακόμα και στον κήπο σας. Ο κοκκινολαίμης είναι ήδη στην πόλη και έχει πιάσει το πόστο του, έρημος και μοναχός, για να ξεχειμωνιάσει.

Αν θεωρήσουμε ότι τα χελιδόνια φέρνουν την άνοιξη, οι κοκκινολαίμηδες, τα μικρά πουλιά με τον εντυπωσιακό πορτοκαλοκόκκινο λαιμό, καλωσορίζουν μελωδικά τον χειμώνα και τα Χριστούγεννα.

Ο Νοέμβριος είναι ο μήνας όπου οι περισσότεροι κοκκινολαίμηδες έχουν ήδη φτάσει στους κήπους και τα πάρκα για να περάσουν τη χειμερινή περίοδο. Επισκέπτονται μαζικά τις πόλεις που βρίσκονται σε χαμηλό υψόμετρο, γιατί έχουν πιο ήπιο κλίμα από τα δάση και προσφέρουν περισσότερες ευκαιρίες για τροφή. Αργότερα μόλις πιάσουν οι ζέστες και αφού ζευγαρώσουν θα αναχωρήσουν για βορειότερες και δροσερότερες τοποθεσίες. Αλλά ένας μικρός αριθμός παραμένει στις πόλεις και τον υπόλοιπο χρόνο.

Αυτό το γλυκό, μελωδικό κελάηδημα τους, το οποίο, κατά περίεργο τρόπο, τον χειμώνα είναι ελαφρά διαφορετικό από το ανοιξιάτικο και μάλιστα ακούγεται πιο μελαγχολικό, είναι μια αυστηρή προειδοποίηση. «Μην πλησιάσει κανένας άλλος κοκκινολαίμης κοντά μου, γιατί θα λογαριαστούμε!». Ακόμη και τα ζευγάρια που πέρασαν το καλοκαίρι μαζί θα μαλώσουν, εάν τυχόν ο ένας μπει στην περιοχή του άλλου.

Εάν λάβετε υπόψη σας όλα αυτά, είναι σίγουρο ότι θα απολαύσετε έναν όμορφο χειμώνα παρέα και με άλλα πλάσματα της φύσης που σίγουρα θα σας χαρίσουν και αυτά με τον τρόπο τους το «Ευχαριστώ» για την φιλοξενία.

Σαν να μας θυμίσει ότι η ζωή επιμένει ακόμη και όταν η ελπίδα φαίνεται χαμένη και αυτό το καταλαβαίνεται έντονα το χειμώνα στην μοναξιά της νύχτας, αλλά περισσότερο με τον ερχομό της άνοιξης. Οι φίλοι μου που φιλοξενούσα τον χειμώνα τώρα ξεθαρρεύουν και μου χαρίζουν το ομορφότερο κελαίδημα τους πριν φύγουν και ανοίξουν τα φτερά τους για τα καλοκαιρινά τους ταξίδια, με υπόσχεση ότι τον Νοέμβριο θα τα ξαναπούμε με καινούργιες καθαρές φωλίτσες.  

Θέλετε να τους γνωρίσετε?

Κοκκινολαίμης

Εξαιτίας του τολμηρού χαρακτήρα του, όλοι θα τον δούμε τον χειμώνα. Αντίθετα, το καλοκαίρι είναι πιο διακριτικά. Τόσο ο αρσενικός όσο και ο θηλυκός κελαηδούν τον χειμώνα ένα μελωδικό μελαγχολικό σκοπό.

Κότσυφας
Ο αρσενικός ξεχωρίζει αμέσως από το κίτρινο ράμφος και το κατάμαυρο φτέρωμα. Το θηλυκό και τα νεαρά είναι σκούρα καφετιά. Φωλιάζει εύκολα και το πολύ μελωδικό κελάηδημα του ακούγεται ήδη από τα μέσα του χειμώνα.

Σταβλοχελίδονο

Ολόμαυρο από πάνω, με μακριά ψαλιδωτή ουρά. Καφεκόκκινος λαιμός και μέτωπο, με μαύρο κολάρο. Συχνά φωλιάζει στο εσωτερικό δωματίων, αρκεί να υπάρχει μόνιμα ανοιχτό παράθυρο ή φεγγίτης

Μαυροτσιροβάκος
Πολύ κοινό ελληνικό πουλί που λίγοι όμως γνωρίζουν. Ζει όλον τον χρόνο μέσα στις φυλλωσιές θάμνων και δέντρων. Χαρακτηριστική "γραντζουνιστή" φωνή. Μαύρο κεφάλι και κόκκινος κύκλος γύρω από το μάτι.

Βασιλίσκοι

Τα δύο είδη βασιλίσκων είναι ο Χρυσοβασιλίσκος και ο Πυρροβασιλίσκος ξεχωρίζουν από το ζωηρό χρώμα στο κεφάλι κίτρινο στο θηλυκό, πορτοκαλί στο αρσενικό, που μοιάζει με στέμμα. Συνήθως κινούνται στα ψηλότερα κλαδιά των δέντρων.

Μυγοχάφτης

Θυμίζει σπουργίτι. Στέκεται κορδωτός και έχει χαρακτηριστική συμπεριφορά περιμένει σε μια περίοπτη θέση απ' όπου εφορμά κάθε τόσο για να αρπάξει κάποιο έντομο στον αέρα και να επιστρέψει στο "πόστο" του.

Γαλαζοπαπαδίτσα

Στην Ελλάδα ζουν 7 διαφορετικά είδη παπαδίτσας. Η Γαλαζοπαπαδίτσα είναι η μοναδική που έχει γαλάζιο "σκουφάκι" στο κεφάλι. Όλες οι παπαδίτσες εντυπωσιάζουν με τις ακροβατικές κινήσεις τους στα κλαδιά, μπορούν ακόμη και να κρεμαστούν ανάποδα προκειμένου να ξετρυπώσουν κάποια κρυμμένη λιχουδιά.

Σπιτοσπουργίτης
Μάλλον ο πιο επιτυχημένος συμπολίτης του ανθρώπου, σπάνια θα τον δούμε μακριά από ανθρωπογενές περιβάλλον. Ο αρσενικός Σπιτοσπουργίτης είναι ο μοναδικός που έχει γκρι "στέμμα". Ο θηλυκός είναι πιο ομοιόχρωμος, χωρίς μαύρο στο λαιμό.

Σκαρθάκι

Είναι συγγενής του Καναρινιού. Μικρό, με γενναίες ποσότητες κίτρινου χρώματος στο φτέρωμά του, ειδικά του αρσενικού και σκουρόχρωμα στίγματα. Το φλύαρο κελάηδημα του αρσενικού είναι ιδιαίτερα επίμονο την άνοιξη.

Φλώρος

Λαδοπράσινος με έντονα κίτρινα σημάδια στις φτερούγες και στα πάνω άκρα της ουράς. Ο αρσενικός έχει πιο λαμπρό χρωματισμό. Το χειμώνα πετάει συχνά σε σμήνη. Τρέφεται κυρίως με σπόρους. Φωλιάζει συχνά στα κυπαρίσσια.

Καρδερίνα

Πανέμορφος συνδυασμός απαλών και έντονων χρωμάτων. Κόκκινο στο πρόσωπο και κίτρινο χρώμα στις φτερούγες. Μελωδικό κελάηδημα και συχνά την βλέπουμε σε αγκάθια των οποίων προτιμά τους σπόρους.

Κάτι που δεν γνωρίζεται για τους φίλους μου κελαηδούν με γραμματική & συντακτικό; Δεν έχουν μόνο οι άνθρωποι το προνόμιο να χρησιμοποιούν με άνεση ρήματα, ουσιαστικά και επίθετα αλλά και τα πουλιά έχουν τις δικές τους μορφές συντακτικών κανόνων.
Το κάθε ένα έχει την δική του μελωδία και τους δικούς του συντακτικούς κανόνες.